Cyna została odkryta jako trzeci metal, tuż po złocie i miedzi. Znana jest przez człowieka od czasów starożytnych, natomiast jej stopy z innymi metalami, np. z miedzią stanowił podstawę do wyrobu wszelkiego rodzaju narzędzi codziennego użytku. Bardzo popularna w czasach wczesnego średniowiecza z uwagi na fakt jej znacznej dostępności oraz niskiej ceny.

Dlaczego cyna skupowana jest tak chętnie?

Złomowiska metali kolorowych bardzo chętnie i często prowadzą skup cyny z uwagi na jej szerokie zastosowanie oraz liczne właściwości. Cyna jest jednym z najbardziej powszechnych surowców z uwagi na niską temperaturę topnienia, odporność na korozje czy wysoką przewodność elektryczną. To własnie dzięki tym właściwościom znalazła ona zastosowanie w bardzo wielu gałęziach przemysłu. Cyna jest metalem bardzo ciągliwym i plastycznym już w stosunkowo niskich temperaturach (ok. 100 stopni Celsjusza). Przy temperaturze ok. 13°C przechodzi w odmianę alotropową zwaną cyną szarą, która jest amorficznym, szarym proszkiem. Cyna jest ważnym składnikiem stopów i lutów, a jej stop z tytanem (Ti) jest szeroko stosowany w przemyśle lotniczym. Złom cyny można pozyskiwać w poniższych postaciach:
– odpady kawałkowe,
– sztabki,
– laski,
– gąski,
– anody,
– stopy łożyskowe.

Złom cyny i technologia jej odzyskiwania

Skup cyny może odbywać się się zarówno jako skupowanie praktycznie czystej cyny, jak i jej stopów z żelazem czy miedzią. Wówczas taką cynę należy odzyskać stosując odpowiednie technologie. Jedną z najpowszechniejszych technologii jest magnetyczna segregacja odpadów wraz z procesem odcynowania. Oznacza to, że pozyskane w ten sposób stal i cyna mogą zostać ponownie wykorzystane do produkcji opakowań. Należy jednak w tym miejscu dodać, że w przypadku pominięcia procesu odcynowania odpadów stalowych, możliwość ich ponownego wykorzystania jest ograniczona. Zawartość cyny w złomie stalowym jest dopuszczalna, między innymi w produkcji żeliwa (w pozostałych zastosowaniach metalurgicznych akceptuje się zawartość cyny na poziomie maksymalnie 1%).

Występowanie cyny

Najczęściej spotykane minerały zawierające cynę to tlenek – kasyteryt (SnO2, 78,8% Sn) i siarczek – stannin (Cu2FeSnS4, 27,6% Sn). Cyna występuje w przyrodzie w ilości 0,004% wagowo. Największe złoża cyny mieszczą się w Indonezji, Chinach, Tajlandii, Boliwii, Malezji, Rosji, Brazylii, Birmie i Australii.
W Polsce większe złoża cynonośne występowały w Gierczynie i stanowiły jedyne poważniejsze źródło cyny w Polsce. W ilościach śladowych cyna występuje także w Sudetach, w okolicach Czarnowa (arsenopiryt), Miedzianki, i Starej Góry.
Artykuł powstał we współpracy ze złomem cyny Stellmet